Ο κεντρικός τελωνισμός είναι μια απλουστευμένη διαδικασία που προβλέπεται στον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα (ΕΤΚ) η οποία στοχεύει στην διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οι τελωνειακές αρχές σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζουν το εμπόριο. Ο κεντρικός τελωνισμός αποσκοπεί στο να καταστήσει δυνατή την υπαγωγή εμπορευμάτων σε τελωνειακό καθεστώς επιτρέποντας στους οικονομικούς φορείς να υποβάλουν τελωνειακή διασάφηση σε ένα τελωνείο και να παρουσιάζουν τα εμπορεύματα σε ένα άλλο τελωνείο. Για να λειτουργήσει ο κεντρικός τελωνισμός απαιτείται συντονισμός μεταξύ των σχετικών τελωνείων ως προς την επεξεργασία της τελωνειακής διασάφησης και τη φυσική παράδοση των εμπορευμάτων.

Τονίζεται ότι όταν στον κεντρικό τελωνισμό ενέχονται περισσότερα από ένα Κράτη Μέλη, απαιτείται άδεια. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υποβληθεί αίτηση για κεντρικό τελωνισμό στο σύστημα τελωνειακών αποφάσεων.
Πληροφορίες για το σύστημα τελωνειακών αποφάσεων θα βρείτε στον εξής σύνδεσμο: CDS Σύστημα Τελωνειακών Αποφάσεων

Τονίζεται ότι ο αιτών πρέπει να είναι εγκεκριμένος οικονομικός φορέας ως προς τις τελωνειακές απλουστεύσεις (άρθρο 179 παράγραφος 2 του ΕΤΚ) κατά τη στιγμή υποβολής της αίτησης για κεντρικό τελωνισμό.

Υλοποίηση του έργου:
Το έργο θα υλοποιηθεί σε δύο φάσεις. Στη Κύπρο, αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία η πρώτη φάση του κεντρικού τελωνισμού προς το τέλος του 2024 και η δεύτερη φάση περί τα μέσα του 2025. Οι ακριβείς ημερομηνίες παραγωγικής λειτουργίας θα κοινοποιηθούν σε μεταγενέστερο στάδιο.

Τι θα περιλαμβάνει η 1η φάση:

• Η φάση αυτή θα καλύπτει τις συνήθεις τελωνειακές διασαφήσεις, τις απλουστευμένες τελωνειακές διασαφήσεις και τις αντίστοιχες γενικές ή περιοδικές συμπληρωματικές διασαφήσεις (διεκπεραίωση μίας απλουστευμένης τελωνειακής διασάφησης). Επιπλέον, θα καλύπτει την υπαγωγή εμπορευμάτων στα ακόλουθα τελωνειακά καθεστώτα:
• θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία,
• τελωνειακή αποταμίευση,
• τελειοποίηση προς επανεξαγωγή και
• ειδικός προορισμός.

Όσον αφορά το είδος των εμπορευμάτων, η εν λόγω φάση θα καλύπτει όλα τα είδη εμπορευμάτων, με εξαίρεση τα υποκείμενα σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης προϊόντα, τα εμπορεύματα της ΕΕ στο πλαίσιο συναλλαγών με ειδικά φορολογικά εδάφη και τα εμπορεύματα που υπόκεινται σε μέτρα της κοινής γεωργικής πολιτικής.

Τι θα περιλαμβάνει η 2η φάση:
Στόχος αυτής της φάσης είναι η υλοποίηση όλων των λειτουργιών που εμπίπτουν στο πλήρες πεδίο εφαρμογής του κεντρικού τελωνισμού: τελωνειακές διασαφήσεις μέσω εγγραφής στις λογιστικές καταχωρίσεις του διασαφιστή, ανακεφαλαιωτικές συμπληρωματικές διασαφήσεις (διεκπεραίωση περισσότερων από μία απλουστευμένων τελωνειακών διασαφήσεων ή περισσότερων από μία εγγραφών στις λογιστικές καταχωρίσεις του διασαφιστή), υπαγωγή εμπορευμάτων σε καθεστώς προσωρινής εισαγωγής, προϊόντα υποκείμενα σε ειδικό φόρο κατανάλωσης, εμπορεύματα της ΕΕ στο πλαίσιο συναλλαγών με ειδικά φορολογικά εδάφη και εμπορεύματα που υπόκεινται σε μέτρα της κοινής γεωργικής πολιτικής.


Xρήσιμοι ορισμοί:
Κεντρικός τελωνισμός (Centralised Clearance) (άρθρο 179 του UCC, άρθρο 149 της DA και άρθρα 229-232 της IA):
παρέχει την άδεια σε κάτοχο να υποβάλει, ή να καταστήσει διαθέσιμη, στο τελωνείο που είναι αρμόδιο για τον τόπο στον οποίο ο εν λόγω κάτοχος είναι εγκατεστημένος, τελωνειακή διασάφηση για εμπορεύματα που προσκομίζονται σε άλλο τελωνείο εντός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης.

Κράτος μέλος που χορηγεί την άδεια (Authorising Member State)
Το ΚΜ που χορηγεί την άδεια έχει ηγετικό ρόλο. Το εν λόγω ΚΜ είναι το κύριο σημείο επαφής για τον αιτούντα/κάτοχο άδειας. Είναι υπεύθυνο για τη διαδικασία αδειοδότησης, τη χορήγηση της άδειας και την παρακολούθηση της άδειας.

Συμμετέχον κράτος μέλος/-η (Participating Member State)
Τα συμμετέχοντα ΚΜ είναι όλα τα υπόλοιπα ΚΜ που ενέχονται στην άδεια. Ενέχονται στη διαδικασία χορήγησης της άδειας σύμφωνα με τους κανόνες της διαδικασίας διαβούλευσης. Τα συμμετέχοντα ΚΜ υποστηρίζουν το κράτος που χορηγεί την άδεια, κατόπιν σχετικού αιτήματος, στη διαδικασία ελέγχου και του παρέχουν πληροφορίες που μπορούν να συνδράμουν στην παρακολούθηση της άδειας. Τα συμμετέχοντα ΚΜ ευθύνονται επίσης για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης του κατόχου της άδειας με τις εθνικές απαιτήσεις σε θέματα φορολογίας και στατιστικής.

Τελωνείο ελέγχου (Supervising Customs Office-SCO)
Το εν λόγω τελωνείο είναι αρμόδιο για την επιτήρηση της υπαγωγής των εμπορευμάτων σε τελωνειακό καθεστώς. Είναι επίσης το τελωνείο στο οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 179 του ETK, υποβάλλονται οι τελωνειακές διασαφήσεις, και το οποίο επιτηρεί τις πράξεις του κατόχου της άδειας. Σε περίπτωση συνδυασμού με ειδικά καθεστώτα, συνιστάται το τελωνείο ελέγχου να είναι επίσης το τελωνείο ελέγχου του ειδικού καθεστώτος.

Τελωνείο προσκόμισης (Presentation Customs Office-PCΟ)
Το τελωνείο προσκόμισης είναι το τελωνείο που είναι υπεύθυνο για τον χώρο στον οποίο βρίσκονται πραγματικά τα εμπορεύματα. Είναι επίσης υπεύθυνο, από κοινού με το τελωνείο ελέγχου, για τους ελέγχους και την παράδοση των εμπορευμάτων.


Χρήσιμοι σύνδεσμοι - έγγραφα:

1. Simplifications – Title V UCC/ “Guidance for MSs and Trade ”

2. elearning module – Centralised Clearance Phase 1

3. Επισυνάπτεται το έγγραφο “Business Guidance UCC CCI P1 System”