Η απαλλαγή που παραχωρείται για το ειδικό καθεστώς ειδικής χρήσης δεν εφαρμόζεται για το Φ.Π.Α. και το φόρο κατανάλωσης.

Τα εμπορεύματα του ειδικού προορισμού παραμένουν σε τελωνειακή επιτήρηση μέχρι την ολοκλήρωση του σκοπού τους.

2. Ποια τα οφέλη από τη χρήση του καθεστώτος ΕΙΠ;

Το εν λόγω καθεστώς προωθεί και στηρίζει την νόμιμη επιχειρηματική δραστηριότητα, επιτρέποντας ευνοϊκή δασμολογική μεταχείριση με την επιβολή μειωμένου συντελεστή δασμού ή της πλήρους απαλλαγής από την καταβολή του κατά την εισαγωγή ορισμένων εμπορευμάτων και συμβάλλει την απρόσκοπτη διακίνηση των εμπορευμάτων αυτών εντός της ΕΕ. Το γεγονός αυτό επιτρέπει στους οικονομικούς φορείς και μεταποιητές να χρησιμοποιούν εμπορεύματα με χαμηλότερο κόστος ώστε να παράγουν πιο ανταγωνιστικά προϊόντα, να δημιουργούν και να αυξάνουν τις θέσεις εργασίας και συμβάλλει στην απρόσκοπτη διακίνηση των εμπορευμάτων αυτών εντός της ΕΕ.

3. Ποιο είναι το νομικό πλαίσιο λειτουργίας του εν λόγω καθεστώτος;

· Κανονισμός (ΕΕ) αρ. 952/2013 - Ενωσιακός Τελωνειακός Κώδικας -ΕΤΚ, (κύριες κοινές διατάξεις: άρθρα 1-6, 22-30, 55, 77-80, 82, 85 -86, ειδικές διατάξεις: άρθρα 210-225 και 254).

· Κανονισμός (ΕΕ) αρ. 2015/2446 - Κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός-DA, (κύριες κοινές διατάξεις: άρθρα 8-18, ειδικές διατάξεις: άρθρα 161-164, 169, 171-175, 177α, 178-180, 183, 239 και Παράρτημα Α)

· Κανονισμός (ΕΕ) αρ. 2015/2447 – Εκτελεστικός Κανονισμός- ΙΑ, (κύριες κοινές διατάξεις: άρθρα 8-15, 147-158, ειδικές διατάξεις: άρθρα 259-269 και Παράρτημα Α)

· Κανονισμός (ΕΕ) αρ. 2016/341 - Κατ’ Εξουσιοδότηση Κανονισμός για τους Μεταβατικούς Κανόνες, (κύριες κοινές διατάξεις: άρθρα 2-3, 7-8, ειδικές: 14-15, 22, 55)

· Δασμολόγιο EE
· Ν.94(Ι)/2004 - Ο περί Τελωνειακού Κώδικας Νόμος του 2004 (άρθρα 54-57),

· Ν.91(Ι)/2004 - Ο περί Φόρων Κατανάλωσης Νόμος του 2004,

· Ν.95(Ι)/2000 - Ο περί Φ.Π.Α. Νόμος.

· ΚΔΠ 436/2004 - Το περί Τελωνειακού Κώδικα (όροι και προϋποθέσεις τελωνειακών καθεστώτων) Διάταγμα,

· ΚΔΠ 437/2004 – το περί Εφαρμογής του Καθεστώτος Ειδικού Προορισμού Διάταγμα

4. Ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη χρήση του ΕΙΠ;

Για να επιτραπεί η χρήση του εν λόγω καθεστώτος και της καταβολής μειωμένου ή μηδενικού δασμού:

(α) ο εισαγωγέας των εμπορευμάτων θα πρέπει να κατέχει άδεια χρήσης του εν λόγω καθεστώτος,

(β) τα εμπορεύματα θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμένο σκοπό εντός καθορισμένου χρονικού διαστήματος,

(γ) ο εισαγωγέας θα πρέπει να τηρεί αρχεία για τα εμπορεύματα και τη χρήση τους, να τηρεί τους όρους που θα καθοριστούν για τη χρήση του καθεστώτος και να καταβάλει τους αναλογούντες δασμούς και φόρους σε περίπτωση χρήσης των εμπορευμάτων για άλλο από τον καθορισμένο σκοπό.

(δ) το Τελωνείο θα μπορεί να εξασφαλίζει την επιτήρηση και τον έλεγχο των καθεστώτων, χωρίς να υποχρεωθεί να θεσπίσει διοικητικές ρυθμίσεις δυσανάλογες προς τις υφιστάμενες οικονομικές ανάγκες.

5. Σε ποια πρόσωπα χορηγείται άδεια χρήσης του καθεστώτος ΕΙΠ;

Η άδεια χρήσης του Ειδικού Προορισμού δύναται να χορηγηθεί σε πρόσωπο που:

· είναι εγκατεστημένο στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης (περιστασιακά και όπου κριθεί δικαιολογημένο μπορεί να είναι εγκατεστημένο εκτός του εδάφους αυτού),

· παρέχει όλα τα αναγκαία εχέγγυα για την ορθή διεξαγωγή των εργασιών,

· παρέχει εγγύηση για ενδεχόμενη τελωνειακή οφειλή ή άλλες επιβαρύνσεις για τα εμπορεύματα που έχουν υπαχθεί στο καθεστώς,

· τηρεί κατάλληλες λογιστικές καταχωρήσεις,

· θα υπαγάγει το ίδιο τα εμπορεύματα (πλήρως η εν μέρει) στον προβλεπόμενο ειδικό προορισμό, θα τα χρησιμοποιήσει μόνο για τον προβλεπόμενο σκοπό και θα μπορεί να μεταβιβάσει τις υποχρεώσεις του σε άλλο εγκεκριμένο δικαιούχο πρόσωπο.

Ο κάτοχος της άδειας δεν είναι απαραίτητο να είναι και κάτοχος των εμπορευμάτων.

6. Ποια εμπορεύματα μπορούν να υπαχθούν στο καθεστώς ΕΙΠ;

Τα εμπορεύματα που μπορούν να υπαχθούν στο καθεστώς ΕΙΠ αναγνωρίζονται από τη δασμολογική ταξινόμηση τους και προβλέπονται:

(α) στις Προκαταρτικές διατάξεις του ∆ασµολογίου – Μέρος Πρώτο-Τίτλος ΙΙ-Ειδικές ∆ιατάξεις Α & Β

(προϊόντα που προορίζονται για ορισμένες κατηγορίες πλοίων και εξέδρες γεώτρησης ή εκμετάλλευσης και πολιτικά αεροσκάφη και ορισμένα προϊόντα που προορίζονται για χρήση/ενσωμάτωση σ’ αυτά, συσκευές εδάφους για εκπαίδευση στην πτήση για την πολιτική αεροπορία)

(β) στο ∆ασµολόγιο, βάσει της δασμολογικής κατάταξης τους, όπου προβλέπεται ο ειδικός τους προορισµός.

[Π.χ. 15111010- ακατέργαστο φοινικέλαιο που προορίζεται για τεχνικές ή βιομηχανικές χρήσεις, άλλες από την παρασκευή προϊόντων για την διατροφή του ανθρώπου. Σημ. Η υπαγωγή στη διάκριση αυτή εξαρτάται από τους όρους που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις της ΕΕ (βλ. άρθρο 254 ΕΤΚ)]

Ενδεικτικά στα εμπορεύματα που μπορούν να υπαχθούν στο καθεστώς ΕΙΠ περιλαμβάνονται:

· Εμπορεύματα ναυπηγίας

· Αεροσκάφη και ανταλλακτικά αεροσκαφών

· Λάδι υδρογονάνθρακα

· Κινητήρες θαλάσσιας πρόωσης

· Στρατιωτικός εξοπλισμός

· Ψάρια

· Τυρί

· Καζεΐνη (για χρήση στην τυροκομία)

Δεν επιτρέπεται η υπαγωγή στο καθεστώς εμπορευμάτων που:

(α) αφορούν φορητό εξοπλισµό ο οποίος δεν προσαρµόζεται µόνιµα στο πλοίο ή αεροσκάφος καθώς και τροφοεφόδια και καύσιµα,

(β) θα υπαχθούν μετέπειτα σε άλλο τελωνειακό ανασταλτικό καθεστώς, όπως είναι η τελωνειακή αποταμίευση, η τελειοποίηση προς επανεξαγωγή ή η Ελεύθερη Ζώνη.

7. Πως μπορούν να υπαχθούν εμπορεύματα στο καθεστώς ΕΙΠ;

Η υπαγωγή εμπορευμάτων στο καθεστώς αυτό προϋποθέτει τη χορήγηση άδειας από το Τμήμα Τελωνείων η αίτηση της οποίας υποβάλλεται ηλεκτρονικά με έναν από τους πιο κάτω τρόπους:

(α) μέσω συστήματος Τελωνειακών Αποφάσεων (CDS) (εθνική/πολυεθνική άδεια, άδεια με αναδρομική ισχύ) ή

(β) απευθείας μέσω του μηχανογραφημένου Συστήματος Εισαγωγών, με την υποβολή της διασάφησης θέσης σε ελεύθερη κυκλοφορία για το σύνολο των εμπορευμάτων (απλοποιημένη άδεια) (Άρθρο 163 (1)(β) Καν. (ΕΕ) αρ. 2446/2015). Δεν επιτρέπεται όταν η αίτηση αφορά:

· απλουστεύσεις

· ισοδύναμα εμπορεύματα

· πέραν του ενός κράτος μέλους

· άδεια με αναδρομική ισχύ

Στην (α) περίπτωση, η αίτηση υποβάλλεται μέσω του συστήματος CDS στο τελωνείο, στην χωρητική αρμοδιότητα του οποίου έχει την έδρα του ο αιτητής και τηρούνται οι κύριες λογιστικές καταχωρήσεις του αιτητή. Η αίτηση θα πρέπει να συνοδεύεται με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και έγγραφα.

Πληροφορίες για το CDS και την υποβολή αίτησης μπορείτε να βρείτε στην εγκύκλιο του Τμήματος ΕΕ "Θ" (161), στον οδηγό συμπλήρωσης αίτησης στο CDS της DG Taxud καθώς και στην ιστοσελίδα του Τμήματος.

Η άδεια χορηγείται από το αρμόδιο Τελωνείο μέσω του συστήματος CDS και αποστέλλεται στον δικαιούχο της άδειας μαζί με συνοδευτική επιστολή στην οποία αναγράφονται οι όροι οι οποίοι διέπουν τη χρήση του καθεστώτος.

Σημειώνεται ότι στα πλαίσια εφαρμογής της Οδηγίας 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2006 σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά και της εναρμονιστικής νομοθεσίας (Νόμος 76(Ι)/2010 περί της Ελευθερίας Εγκατάστασης Παρόχων Υπηρεσιών και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Υπηρεσιών), το Τμήμα Τελωνείων για σκοπούς απλοποίησης των διαδικασιών και της διοικητικής συνεργασίας που απαιτείται για την εξέταση της εν λόγω αίτησης, μπορεί, μέσω του συστήματος ΙΜΙ, να ζητήσει και να πάρει πληροφορίες που αφορούν τον αιτητή από την Αρμόδια Αρχή άλλου κράτους μέλους, στην οποία ο αιτητής έχει δηλώσει ότι είναι εγγεγραμμένο μέλος.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία του ΙΜΙ μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα http://ec.europa.eu/imi-net ή να συνδεθείτε μέσω της ιστοσελίδας του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού.

8. Πότε χορηγείται άδεια χρήσης του καθεστώτος ΕΙΠ με τη συμμετοχή πέραν του ενός κράτος μέλους;

Η πολυεθνική άδεια χορηγείται αφού συμφωνηθεί από τα εμπλεκόμενα κράτη μέλη, μετά από διαβούλευση που θα προηγηθεί μεταξύ τους, για να διαπιστωθεί κατά πόσο πληρούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης της άδειας. Τα εμπλεκόμενα κράτη μέλη θα πρέπει εντός 30 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης του σχεδίου άδειας να γνωστοποιήσουν πιθανές αντιρρήσεις δεόντως δικαιολογημένες.

Αν δεν υπάρξουν αντιρρήσεις από τις άλλες ενδιαφερόμενες τελωνειακές αρχές ή αν δεν κοινοποιήσουν αντιρρήσεις εντός της προθεσμίας αυτής, θεωρείται ότι έχουν συμφωνήσει και χορηγείται άδεια μέσω του συστήματος CDS. Αν υπάρξουν αντιρρήσεις εντός της προθεσμίας και δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία εντός των 60 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης του σχεδίου άδειας, η άδεια χορηγείται με τα στοιχεία που δεν διατυπώθηκαν αντιρρήσεις.

9. Πώς λειτουργεί το καθεστώς ΕΙΠ;

Η άδεια αρχίζει να ισχύει από την ημερομηνία έκδοσής της ή από μεταγενέστερη ημερομηνία, (εφόσον ζητηθεί από τον αιτητή). H διάρκεια ισχύος της εξαρτάται από το είδος των εμπορευμάτων που υπάγονται στο καθεστώς για περίοδο 3 ή μέχρι 5 χρόνων. Συγκεκριμένα, αν η άδεια αφορά ευαίσθητα γεωργικά προϊόντα όπως ζάχαρη, ελαιόλαδο, γάλα και προϊόντα γάλακτος, τα οποία περιλαμβάνονται αναλυτικά στο Παράρτημα 71-02 του Κανονισμού (ΕΕ) αρ. 2015/2446 , η διάρκεια ισχύος της άδειας είναι μέχρι τρία (3) χρόνια, ενώ για τα υπόλοιπα εμπορεύματα είναι μέχρι τα πέντε (5) χρόνια. Εντός του διαστήματος που ισχύει η άδεια, ο κάτοχος της θα μπορεί να υπαγάγει εμπορεύματα στο καθεστώς.

Τα εμπορεύματα θα μπορούν να παραμείνουν στο καθεστώς, μέχρι ολοκλήρωσης του σκοπού τους.

Τόσο ο κάτοχος της άδειας όσο και όλα τα πρόσωπα που εμπλέκονται στη λειτουργία του καθεστώτος ΕΙΠ θα πρέπει να τηρούν κατάλληλες «λογιστικές καταχωρήσεις» που να ικανοποιούν τις απαιτήσεις του Τελωνείου για την επιτήρηση του καθεστώτος. Οι εν λόγω καταχωρήσεις θα πρέπει να περιέχουν πληροφορίες και στοιχεία, όπως αυτά αναφέρονται στο άρθρο 178(1) Καν. (ΕΕ) αρ. 2015/2446, που να διευκολύνουν τους λογιστικούς ελέγχους και να παρέχουν στο Τελωνείο τη δυνατότητα να εποπτεύει και να ελέγχει το καθεστώς ανά πάσα στιγμή, κυρίως σε ότι αφορά την εξακρίβωση της ταυτότητας των υπαχθέντων στο καθεστώς εμπορευμάτων, τον τελωνειακό τους χαρακτήρα, τη διακίνηση και ολοκλήρωση του προβλεπόμενου τους σκοπού π.χ. αρ. παραγγελίας, ΜRN των διασαφήσεων υπαγωγής/εκκαθάρισης, ποσότητες, είδος (περιγραφή, κωδικός ΣΟ), συντελεστής εισαγωγικού δασμού, τελωνειακή αξία (CIF), προέλευση, τρόπο εκκαθάρισης του καθεστώτος.

10. Ποιες οι υποχρεώσεις του κατόχου της άδειας ΕΙΠ;

Οι υποχρεώσεις του κατόχου της άδειας αναφέρεται στην παράγραφο 10 (α-ιε) της ΚΔΠ 437/2004

11. Πότε λήγει η επιτήρηση; - Πότε εκκαθαρίζεται το καθεστώς ΕΙΠ;

Σύμφωνα με το άρθρο 254 ΕΤΚ και την ΚΔΠ 437/2004 (παρ. 19-21) η τελωνειακή επιτήρηση λήγει όταν τα εμπορεύματα που έχουν τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία με μηδενικό ή μειωμένο ποσοστό δασμού λόγω του ειδικού προορισμού τους.

(α) Χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά για τον προδιαγραφέντα ειδικό προορισμό τους.

Δεν υπάρχει πλέον απαίτηση τελωνειακής οφειλής, λήγει η τελωνειακή επιτήρηση και ο κάτοχος του εμπορεύματος μπορεί να αλλάξει τη χρήση.

Αν είναι κατάλληλα για επαναλαμβανόμενη χρήση, τότε, για αποφυγή της κατάχρησης, συνεχίζεται η τελωνειακή επιτήρηση για περίοδο μέχρι 2 χρόνια από την ημερομηνία της πρώτης χρησιμοποίησής τους για τους καθορισμένους σκοπούς.

Αν προκύπτουν απορρίµµατα και θραύσματα από την παραγωγή και υπάρχουν απώλειες υλικών (λόγω φυσικών αιτιών), θεωρούνται ότι έλαβαν τον ΕΙΠ τους.

Π.χ. Εισάγονται ψάρια σε ΕΙΠ με 0% ή μειωμένο δασμό για την παρασκευή κονσερβών ψαριού. Κατά την παραγωγική διαδικασία προκύπτουν κόκαλα κ άλλα υπολείμματα ψαριού. Τα απορρίμματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ελεύθερα, όπως για την παραγωγή γομών ή ζωοτροφών) χωρίς να οφείλεται δασμός.

Δεν απαιτείται για τα είδη που επιδέχονται επαναλαμβανόμενη χρήση και αφορούν εμπορεύματα της παραγράφου 20(3)(α)-(ε) της ΚΔΠ 437/2004.

(β) Εξαγωγή από ΕΕ,

Τα εμπορεύματα θεωρούνται µη ενωσιακά από τη στιγμή της αποδοχής της διασάφησης εξαγωγής. Οι δασμοί δεν είναι πλέον απαιτητοί. Αν κατά την εισαγωγή καταβλήθηκε δασμός, αυτός δεν επιστρέφεται.

Αν η έξοδος δεν αποδεικνύεται κατά την υποβολή του εκκαθαριστικού λογαριασμού, τότε γεννάται τελωνειακή οφειλή.

(γ) Χρησιμοποιήθηκαν για άλλους σκοπούς και καταβλήθηκε ο οφειλόμενος δασμός.

Όταν τα εμπορεύματα δεν υπάχθηκαν στον προδιαγραφέντα προορισμό τους και το Τμήμα Τελωνείων κρίνει ότι δικαιολογείται η χρήση τους κατά τρόπο διαφορετικό από τον οριζόµενο στην άδεια, τότε γεννιέται τελωνειακή οφειλή και καταβάλλονται οι αναλογούντες δασµοί.

(δ) Καταστρέφονται,

Τα εμπορεύματα καταστρέφονται κατόπιν έγκρισης του Τελωνείου, για λόγους που οφείλονται είτε στον κάτοχο της άδειας, είτε στα ίδια τα εµπορεύµατα. Οι δασμοί δεν είναι πλέον απαιτητοί αν καταστραφούν υπό τελωνειακή επίβλεψη και χωρίς να αφήσουν κατάλοιπα.

Αν, από την καταστροφή προκύπτουν απορρίμματα και θραύσματα τότε θεωρείται ότι υπάγονται σε καθεστώς Τελωνειακής Αποταμίευσης – (ΑΤΑ) και παραμένουν υπό τελωνειακή επιτήρηση έως ότου διευθετηθούν τελωνειακά. Αν έχουν εμπορική αξία και θα τεθούν σε θέση ελεύθερης κυκλοφορίας τότε επιβάλλεται δασμός σύμφωνα με τον συντελεστή που ίσχυε κατά τη καταστροφή του και επί της αξίας που καθορίζεται από το Τελωνείο.

Π.χ. Εισαγωγή σε ΕΙΠ ελαττωματικών σωλήνων αλουμινίου. Ο κάτοχος της άδειας αντί να τα επιστρέψει στον προμηθευτή ή να τα χρησιμοποιήσει ή να τα πωλήσει σε άλλο κάτοχο άδειας ΕΙΠ, επιλέγει να τα καταστρέψει. Προκύπτουν ρινίσματα αλουμινίου κ αυτά χάνουν τον ενωσιακό τους χαρακτήρα κ θεωρείται ότι έχουν υπαχθεί σε ΑΤΑ. Μπορούν μετέπειτα, χωρίς χρονικό περιορισμό, να επανεξαχθούν, να υπαχθούν σε καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή ή να τεθούν σε ελ. κυκλοφορία με την καταβολή του δασμού.

(στ) Εγκαταλείπονται υπέρ του Δημοσίου.

12. Πληροφορίες

Κατευθυντήριες Γραμμές για τα ειδικά καθεστώτα για κράτη μέλη και εμπορευόμενους -TAXUD

Εγκύκλιοι για το καθεστώς Ειδικού Προορισμού

Υποστηρικτικά έγγραφα που συνοδεύουν την αίτηση.

Στοιχεία που περιέχονται στις λογιστικές καταχωρήσεις - Άρθρο 178 ΚΕΠ ΕΤΚ 2015/2446

Στοιχεία / πληροφορίες που πρέπει να περιλαμβάνονται στον εκκαθαριστικό λογαριασμό - Παράρτημα 71-06

Συνοδευτικό έντυπο κατά την υποβολή αίτησης για απλοποιημένη άδεια.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποταθούν γραπτώς στο Τμήμα Τελωνείων.

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: headquarters@customs.mof.gov.cy.