Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο αποτελεί το πλαίσιο συντονισμού των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών στην ΕΕ για την προώθηση βιώσιμης ανάπτυξης, χωρίς αποκλεισμούς, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς και την παράλληλη ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών των κρατών μελών. Εισήχθηκε για πρώτη φορά το 2011 στην προσπάθεια της ΕΕ για αντιμετώπιση των αδυναμιών της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης. Αν και η διαδικασία του κύκλου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου είχε αλλάξει το 2020 λόγω της κρίσης της πανδημίας με την μη έκδοση Εκθέσεων ανά Χώρα (ΕΧ) και Ειδικών ανά Χώρα Συστάσεων (ΕΧΣ), αυτή επανήλθε το 2022 στην αρχική της μορφή, με κάποιες αναπροσαρμογές ενόψει της δημιουργίας του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ο κύκλος του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου ξεκινά το φθινόπωρο με τη δημοσίευση της «Δέσμης Φθινοπώρου», η οποία περιλαμβάνει:
- την Ετήσια Στρατηγική για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΣΒΑ), η οποία περιγράφει τις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης για την ΕΕ για τους επόμενους 12 έως 18 μήνες. Από τον κύκλο του εξαμήνου του 2020 και μετά, η ΕΣΒΑ δομείται γύρω από τέσσερις διαστάσεις: περιβαλλοντική βιωσιμότητα, παραγωγικότητα, δικαιοσύνη, μακροοικονομική σταθερότητα.
- την Έκθεση για το Μηχανισμό Επαγρύπνησης, η οποία βασίζεται σε έναν πίνακα δεικτών, μέσω των οποίων εντοπίζονται τα κράτη μέλη που ενδέχεται να επηρεαστούν από οικονομικές ανισορροπίες, καθώς και για ποια κράτη μέλη πρέπει η Επιτροπή να προβεί σε περαιτέρω «εις βάθος ανασκόπηση».
- την Πρόταση Κοινής Έκθεσης για την Απασχόληση, η οποία παρέχει ετήσια επισκόπηση των βασικών εξελίξεων και των πρόσφατων μέτρων πολιτικής των κρατών μελών στην απασχόληση και τις κοινωνικές εξελίξεις στην ΕΕ , ενώ εντοπίζει επίσης σχετικούς τομείς προτεραιότητας για δράση.
- τη Σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την οικονομική πολιτική της Ζώνης του Ευρώ, όπου εντοπίζονται βασικά ζητήματα για τη λειτουργία της ζώνης του ευρώ και παρέχεται προσανατολισμός σε συγκεκριμένες ενέργειες για την υλοποίησή τους.
Τον Απρίλιο, τα κράτη μέλη υποβάλλουν τα Εθνικά Μεταρρυθμιστικά τους Προγράμματα (ΕΜΠ) (μπορείτε να εντοπίσετε τα ΕΜΠ της Κύπρου εδώ), στα οποία περιλαμβάνονται μέτρα/πολιτικές που τα κράτη μέλη εφαρμόζουν ή/και σκοπεύουν να υιοθετήσουν για την τόνωση της απασχόλησης και της ανάπτυξης, την πρόληψη ή τη διόρθωση μακροοικονομικών ανισορροπιών και την αντιμετώπιση των ΕΧΣ και των παρατηρήσεων των ΕΧ που έχουν εντοπιστεί για την χώρα τους από την Επιτροπή. Από το 2022, τα ΕΜΠ καλύπτουν επίσης μία από τις δύο εξαμηνιαίες απαιτήσεις για υποβολή εκθέσεων των κρατών μελών αναφορικά με την πρόοδο υλοποίησης των δεσμεύσεων τους στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ο κύκλος του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου συνεχίζει με την «Δέσμη Άνοιξης» όπου τον Μάιο, η Επιτροπή δημοσιεύει τις ΕΧ για κάθε κράτος μέλος (μπορείτε να εντοπίσετε τις ΕΧ για την Κύπρο εδώ) , όπου γίνεται απολογισμός της εφαρμογής των Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αναλύονται οι οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις και προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη και παρέχεται μια μελλοντική ανάλυση της ανθεκτικότητάς τους. Για τα κράτη μέλη που η Έκθεση για το Μηχανισμό Επαγρύπνησης εντοπίζει ότι ενδέχεται να επηρεαστούν από οικονομικές ανισορροπίες, η ΕΧ περιλαμβάνει τη σύνοψη των πορισμάτων της «εις βάθος ανασκόπησης».
Ταυτόχρονα με τις Εκθέσεις ανά Χώρα (ΕΧ), η Επιτροπή εκδίδει τις συστάσεις της ( ΕΧΣ) (μπορείτε να εντοπίσετε τις Συστάσεις για την Κύπρο εδώ), οι οποίες υποβάλλονται προς έγκριση στο Συμβούλιο. Οι κυβερνήσεις καλούνται να ενσωματώσουν τις συστάσεις αυτές στα Εθνικά Μεταρρυθμιστικά τους Προγράμματα (ΕΜΠ) και στους εθνικούς προϋπολογισμούς τους για το επόμενο έτος.
Η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης αποτελεί την εθνική αρχή για το συντονισμό, υλοποίηση και παρακολούθηση των μέτρων/πολιτικών που προωθούνται στο πλαίσιο του ΕΜΠ και του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Περισσότερες πληροφορίες για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και τα σχετικά έγγραφα μπορείτε να βρείτε στη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εδώ.